A woman using a laptop

Beth yw adeiladu cynaliadwy?

Mae adeiladu cynaliadwy yw adeiladu mewn ffordd sy’n cael llai o effaith ar yr amgylchedd naturiol. Mae’n golygu defnyddio deunyddiau adeiladu mwy cynaliadwy, a lleihau ôl troed carbon adeilad yn ystod y cyfnod adeiladu a’i oes weithredol. Er mwyn lleihau allyriadau carbon byd-eang y mae’r amgylchedd adeiledig yn cyfrannu’n fawr ato, mae’r diwydiant adeiladu yn cymryd rhan weithredol yn y broses o drosglwyddo o ddulliau traddodiadol i ddewisiadau amgen cynaliadwy.

 

Pwysigrwydd technoleg mewn adeiladu cynaliadwy

Mae technoleg yn helpu adeiladu i gyflawni ei nodau cynaliadwyedd trwy ddyrannu adnoddau’n fwy effeithlon, gan leihau gwastraff a’r defnydd o ynni.

 

Manteision a heriau technoleg mewn adeiladu cynaliadwy

Y fantais fawr i’r diwydiant adeiladu o ddefnyddio datrysiadau uwchdechnoleg yw effeithlonrwydd. Mae technolegau adeiladu cynaliadwy fel awtomatiaeth a roboteg yn lleihau’r effaith a gaiff adeiladu ar adnoddau naturiol, ac yn golygu bod llai o amser ac arian yn cael ei wastraffu ar weithgareddau sy’n rhyddhau CO2.

Yr her fawr yw cost – mae rhai o’r technolegau hyn yn fuddsoddiadau mawr, ac mae angen ymrwymiad hirdymor i gynaliadwyedd gan gontractwyr. Mae hyfforddi gweithwyr i ddefnyddio technoleg newydd hefyd yn fater allweddol, o ran amser a chost.

 

Technoleg a Chynllunio

Two people using AI and VR to map out the plan for a building
VR and AR is becoming more popular in construction

Dronau

Gall dronau wneud arolygon ac archwiliadau o’r awyr yn llawer haws, cyflymach ac am lai o gost. Gellir creu modelau 3D o’r data a’r delweddau y mae’r dronau yn eu cofnodi, gan ddefnyddio technoleg BIM, gan nodi unrhyw faterion neu fanylion y gallai peirianwyr neu syrfewyr fod wedi’u methu â’r llygad noeth. Gellir cynnal archwiliadau manwl heb fod angen codi sgaffaldiau na defnyddio timau o weithwyr.

Meddalwedd rheoli prosiect

Mae defnyddio meddalwedd rheoli prosiect yn helpu cwmnïau adeiladu i olrhain prosesau, costau a dogfennaeth prosiect. Nod cyffredinol meddalwedd rheoli prosiect yw gwella effeithlonrwydd, lleihau gwastraff a chael mantais gystadleuol.

Sganiwr laser 3D

Gelwir sganio laser 3D hefyd yn arolygu â manylder uwch neu gipio realiti. Mae’n defnyddio laser i fapio pob manylyn o’r ardal sydd wedi’i sganio, gan gasglu data mewn ‘cwmwl pwyntiau’ sy’n rhoi gwybodaeth hynod gywir. Fel technoleg adeiladu gynaliadwy, gall sganio laser 3D arbed costau sganio 2D hyd at 50%.

Efelychiad 4D

Mae efelychu 4D yn agwedd ddatblygedig ar Fodelu Gwybodaeth am Adeiladu, lle mae model 3D yn cael ei ddelweddu o fewn cyd-destun amser – y 4ydd dimensiwn. Felly gall efelychiad 4D gynnwys manylion fel amseroedd arwain, oedi ac aildrefnu, gan helpu timau adeiladu i ddeall mwy am linell amser prosiect.

System Gwybodaeth Ddaearyddol (GIS)

Technoleg mapio data yw GIS. Mae’n cymryd lefelau gwahanol o ddata sy’n ymwneud â lle – lluniadau, ffotograffau a dogfennau prosiect – ac yn eu hymgorffori ar fap â lleoliad gwir. Mae GIS yn gosod popeth sy’n cael ei adeiladu yng nghyd-destun y lleoliad ffisegol.

 

Technoleg a Dyluniad

Modelu Gwybodaeth am Adeiladau (BIM)

Plans for a property created using AI and VR
BIM is a widely used tool for planning and designing buildings

Mae Modelu Gwybodaeth am Adeiladau yn broses lle mae modelau a gwrthrychau digidol 3D clyfar yn cael eu creu i helpu gweithwyr adeiladu proffesiynol i gynllunio, dylunio ac adeiladu adeiladau a seilwaith arall yn effeithlon. Mae modelau BIM yn efelychu dyluniad gorffenedig, fel y gallant roi mewnwelediad gwerthfawr i ymarferoldeb adeiladu a’r logisteg sydd ei angen i adeiladu strwythur o flaen llaw. 

Realiti rhithiol a Realiti estynedig

Mae realiti rhithiol (VR) a realiti estynedig (AR) yn dod i’r amlwg fel technoleg bwysig mewn adeiladu. Gall cleientiaid gael cipolwg ar sut olwg fydd ar eu hadeilad trwy pensetiau VR neu ‘ogofau BIM’ – ystafelloedd ymdrochi sy’n atgynhyrchu profiad penset VR. Mae’r profiadau VR ac AR hyn yn estyniad o dechnoleg BIM.

 

Technoleg a Thorri tir

Argraffu 3D

Mae argraffu 3D yn cael ei ddefnyddio fwyfwy yn y diwydiant adeiladu, ar gyfer adeiladau cyfan ac ar gyfer creu elfennau pwrpasol oddi ar y safle. Mae ganddo’r manteision mawr o gyflymder a’r gallu i newid maint gwrthrych yn unol â’r anghenion. Mae tai a argraffwyd yn 3D yn y DU yn ei ddyddiau cynnar ond mae’r diwydiant adeiladu eisoes yn gwneud defnydd o’r gallu i greu rhannau o adeiladau oddi ar y safle, a thrwy ddefnyddio math o sment sy’n sychu’n gyflym fel deunydd argraffu 3D. Mae argraffu 3D mewn adeiladu yn torri costau a gwastraff.

Deunyddiau adeiladu cynaliadwy

Mae yn cael llai o effaith ar yr amgylchedd ac yn helpu’r diwydiant adeiladu i leihau allyriadau carbon ymgorfforedig. Mae deunyddiau fel cob, bambŵ a gwellt yn cael eu defnyddio fwyfwy fel deunyddiau adeiladu ac fel deunyddiau inswleiddio, ynghyd â ffurfiau cynaliadwy o goncrit fel hempcrete ac ashcrete.

Rhagsaernïaeth

Nid yw rhagsaernïaeth yn dechnoleg newydd, ac mae adeiladau sydd wedi’u rhagsaernïo wedi bod o gwmpas ers canol yr 20fed ganrif. Fodd bynnag, mae tai parod (prefab) wedi dod yn ôl i ffasiwn oherwydd ei fod yn lleihau gweithgarwch adeiladu ar y safle, ac nid yw’n cael ei effeithio gan faterion y tu hwnt i reolaeth contractwr, megis tywydd gwael a all ohirio prosiect.

Roboteg ac Awtomatiaeth

Er yn ddrud, gall systemau awtomatiaeth fod yn gost-effeithiol yn y pen draw oherwydd eu bod yn helpu i wneud y defnydd gorau o adnoddau a lleihau gwastraff materol. Yn yr ymgyrch am fwy o effeithlonrwydd, diogelwch, cynaliadwyedd a manwl gywirdeb, mae roboteg ac awtomatiaeth yn bendant â rhan i’w chwarae yn y diwydiant adeiladu.

 

Technoleg a rheolaeth barhaus

Y Rhyngrwyd Pethau (IoT)

Mae integreiddio’r Rhyngrwyd Pethau i safleoedd adeiladu yn dod yn fwyfwy cyffredin. Gall IoT wella cynhyrchiant, cynnal a chadw, amddiffyniad a diogelwch. Gall synwyryddion IoT o amgylch safleoedd helpu i fonitro newidynnau fel y tywydd, cynnydd y gwaith a pherfformiad peiriannau.

Technoleg adeiladu glyfar

Mae gan adeiladau clyfar fel The Edge yn Amsterdam awtomatiaeth wedi’i ymgorffori ynddynt.  Gall adeilad clyfar neu gysylltiedig reoli pethau fel gwresogi, awyru, cyflenwad dŵr a goleuo, a rhoi ei ddefnyddwyr mewn rheolaeth dros lawer o’r prosesau hyn.

Eisiau gwybod mwy am yrfaoedd technegol a chynaliadwy ym maes adeiladu?

Yn Am Adeiladu mae gennym dros 170 o broffiliau swyddi gwahanol, gan gynnwys llawer o rolau technoleg a chynaliadwyedd ym maes adeiladu: