Sut i ddechrau arni ym maes adeiladu ar ôl sefyll eich TGAU

Gyda chymaint o opsiynau gwahanol i ddechrau gyrfa mewn adeiladu, gall fod yn anodd penderfynu pa lwybr sydd orau i chi. Unwaith y byddwch wedi sefyll eich TGAU yng Nghymru a Lloegr neu National 5’s yn yr Alban, dyma rai opsiynau ar gyfer eich cam nesaf.

Beth i’w wneud ar ôl TGAU/National 5s

Astudio ar gyfer Safonau Uwch neu Gymwysterau Uwch yr Alban

Mae symud ymlaen i astudio Safonau Uwch/Lefelau A yng Nghymru a Lloegr neu Gymwysterau Uwch yn yr Alban yn un opsiwn. Os ydych chi'n gwybod pa faes adeiladu rydych chi am fynd iddo, meddyliwch am ba bynciau fydd o gymorth i chi yn eich gyrfa ddewisol cyn i chi wneud eich dewisiadau.

Cymwysterau galwedigaethol

Dewis arall yn lle Lefelau A yw cyfuno astudiaeth academaidd gyda rhywbeth ymarferol. Mae cymwysterau galwedigaethol fel BTEC, HNC a HND yn gymysgedd ardderchog o brofiad ymarferol a theori. Maent fel arfer yn cymryd 1-2 flynedd i’w cwblhau mewn coleg addysg bellach, ond gellir eu hastudio fel rhan o brentisiaeth hefyd.

Dechrau prentisiaeth

Mae prentisiaethau yn dal i fod yn un o'r ffyrdd gorau o gael eich troed yn y drws ac fe welwch lawer o bobl yn y diwydiant adeiladu a ddechreuodd fel hyn. Fel prentis, byddwch yn ennill cyflog wrth ddysgu, gan ennill profiad ymarferol, sgiliau ymarferol a chymhwyster diwydiant-benodol. Byddwch yn cael eich cyflogi’n llawn amser (fel arfer rhwng 30-40 awr yr wythnos), sy’n cynnwys amser a dreulir gyda’ch darparwr hyfforddiant.

Dod o hyd i swydd ar lefel mynediad

Efallai mai mynd i mewn i waith ar unwaith yw’r opsiwn cywir i chi. Nid oes angen unrhyw gymwysterau ffurfiol ar gyfer rhai swyddi ym maes adeiladu, fel swyddi labrwyr. Mae cael TGAU mewn Saesneg a Mathemateg yn fonws ond nid yw'n hanfodol. Defnyddiwch wefannau fel Talentview i chwilio am swyddi gwag, neu gofynnwch i ffrindiau neu deulu a ydynt yn gwybod am unrhyw gyfleoedd adeiladu sydd ar gael mewn cwmnïau lleol.

Dod o hyd i’ch llwybr i adeiladu

Cyn i chi ddechrau meddwl am y camau nesaf, mae angen i chi benderfynu yn union pa fath o swydd y mae gennych ddiddordeb ynddi - ac mae cannoedd o wahanol rolau adeiladu i ddewis ohonynt.

Dewch o hyd i rôl sy’n addas i chi

Os nad ydych chi'n gwybod beth rydych chi am ei wneud nesaf, peidiwch â chynhyrfu - rydych chi yn yr un cwch â llawer o bobl o'ch oedran chi.

Y peth gwych am adeiladu yw bod yna rolau a gyrfaoedd sy’n addas ar gyfer sgiliau a diddordebau pawb – o osod brics i bensaernïaeth!

Gall y Cwis Personoliaeth helpu i ddiffinio beth sy'n iawn i chi. Bydd yn dangos y gwahanol rannau o'r diwydiant a'r swyddi sydd fwyaf addas i chi. Unwaith y byddwch yn cael canlyniadau eich cwis, gallwch edrych ar bob rôl yn fwy manwl.

Rhowch gynnig ar offer cwis gyrfa

Mae yna fyd cyfan o bethau y gallwch chi eu gwneud yn y diwydiant adeiladu yn dibynnu ar eich cymwysterau.

Er enghraifft, pe baech wedi cyflawni canlyniadau gwych mewn gwyddoniaeth, gallech feddwl am beirianneg sifil (adeiladu ffyrdd, pontydd, nendyrau a stadia), neu yrfaoedd ym maes cynaliadwyedd. Efallai y bydd mathemateg yn mynd â chi i lawr drywydd tirfesur. Os gwnaethoch fwynhau astudiaethau busnes, yna efallai mai gyrfa mewn rheoli neu gynllunio prosiect fyddai'r peth i chi.

I ganfod pa rôl allai fod yn iawn i chi, defnyddiwch chwilotwr gyrfa  Am Adeiladu- bydd yn gofyn cyfres o gwestiynau ac yn dod o hyd i’r rôl sydd fwyaf addas i’ch diddordebau, sgiliau a chymwysterau.

Unwaith y byddwch yn gwybod beth rydych am ei wneud, gallwch ddechrau cynllunio eich llwybr i gyrraedd yno.

Cyngor ac awgrymiadau

Fe wnaethom ofyn i dri o bobl ym maes adeiladu pa gyngor y byddent yn ei roi i bobl sy'n meddwl am fynd i mewn i'r diwydiant ar ôl eu TGAU, a pha lwybr y byddent yn ei gymryd.

Zaid Abioye – Rheolwr Prosiect, Contractwyr Adeiladu O’Halloran & O’Brien

Mae Zaid yn beiriannydd sifil gyda chyfoeth o brofiad yn y diwydiant.

“Roedd fy nhad yn gweithio mewn swyddfa drafftsmon felly roeddwn wedi fy nghyfareddu fel plentyn gyda’r holl gynlluniau mawr a glasbrintiau. Astudiais Saesneg, mathemateg, ffiseg, bioleg, cemeg a lluniadu technegol ar gyfer fy TGAU.   Yna cymerais lefel A mewn ffiseg, mathemateg a chemeg. Mae'n debyg mai mathemateg a ffiseg yw'r pynciau pwysicaf os ydych chi am fod yn beiriannydd. A gall cemeg fod yn ddefnyddiol hefyd. Os oes gennych ddiddordeb mewn adeiladu cyffredinol, mae unrhyw bwnc yn berthnasol.

“Mae cael y gallu i gyfathrebu’n dda hefyd yn bwysig iawn. Bydd angen i chi hefyd fod â diddordeb mewn pethau ymarferol, fel bod yn dda gyda'ch dwylo. Os ydych chi eisiau bod yn beiriannydd, mynd i goleg technegol ar ôl eich TGAU yw'r ffordd orau o fynd ati. Oddi yno gallwch fynd i'r brifysgol i gwblhau eich astudiaethau.

“Fe allech chi hefyd feddwl am wneud prentisiaeth gyda chwmni a gweithio'ch ffordd i fyny o'r fan honno.

Rosanna Giarraputo – Cydlynydd Ymgysylltu Cymunedol, Bell Group

Dywed Rosanna ‘nad oes dau ddiwrnod mewn adeiladu yr un fath’. Astudiodd TGAU mewn mathemateg, Saesneg, bioleg, cerddoriaeth, hanes, astudiaethau crefyddol ac ieithoedd (Sbaeneg a Ffrangeg), yna aeth ymlaen i wneud Lefel A mewn Saesneg, Sbaeneg a cherddoriaeth.

“Wnes i ddim meddwl am yrfa mewn adeiladu tan yn ddiweddarach, ond roedd llawer o’m pynciau TGAU yn berthnasol, yn enwedig Saesneg. Helpodd Saesneg i ddatblygu fy sgiliau cyfathrebu – rhywbeth sy’n allweddol i fy rôl fel cydlynydd ymgysylltu cymunedol.

“Os ydych chi newydd orffen eich TGAU ac yn meddwl am yrfa yn y diwydiant adeiladu, ewch amdani. Mae'n ddiwydiant sy'n tyfu ac mae arian i'w wneud. Mae cwmnïau adeiladu bob amser yn chwilio am bobl frwdfrydig. Fe wnes i lawer o hyfforddiant yn y gwaith ar gyfer fy rôl. Roedd bod allan gyda thîm y safle a chymryd rhan yn y lleoliadau profiad gwaith gwirfoddol rydym yn eu cynnig wedi fy helpu i ddysgu am adeiladu.

Jennifer Kinsella – Rheolwr Cyfleusterau Cydweithredol, SPV Group

Mae Jennifer wedi bod gyda SPV Group ers 2004 ac wedi gweithio mewn nifer o rolau, gan gynnwys Rheolwr Contractau a Rheolwr Cyfleusterau Cydweithredol.

“Gadawais yr ysgol pan oeddwn yn 16 a gweithio fel nyrs ddeintyddol a sylweddolais yn gyflym nad dyna oeddwn i eisiau ei wneud am weddill fy oes. Roedd fy nhad, ewythr a chefndryd i gyd yn gweithio ym maes adeiladu. Byddwn bob amser yn eu clywed yn siarad am y lleoedd y buont yn gweithio ynddynt, mewn llawer o swyddi gwahanol ledled y wlad.

“Pan oeddwn yn 17, roedd swydd derbynnydd yn mynd yn Howard Evans Roofing (rhan o SPV Group) felly gwnes gais. Cefais pump TGAU, ond nid oedd unrhyw gymwysterau swyddogol yr oedd eu hangen arnaf i ddechrau.

“Es i ymlaen i wneud nyrsio iechyd meddwl ac mae hyn wedi fy helpu i ddiogelu iechyd meddwl y peirianwyr rwy’n gweithio’n agos gyda nhw. Rwyf bob amser yn wynebu heriau newydd a dysgais lawer trwy gael fy nhaflu i mewn i’r swydd.

“Mae llawer o bobl sy’n gorffen ysgol ddim eisiau mynd yn ôl i amgylchedd academaidd. Fy nghyngor i yw dangos hyder. Peidiwch â phoeni gormod am eich canlyniadau. Os ydych am gymhwyso fel syrfëwr meintiau, gallwch wneud hynny yn nes ymlaen.

“Byddwch yn ymarferol a pheidiwch â phoeni am wneud pethau’n anghywir. Mae’n ddiwydiant ymarferol iawn.